Το βιβλίο που παρουσιάζουμε αποτελεί τή διδακτορική διατριβή τού πατρός Εφραίμ Τριανταφυλλόπουλου, Πρωτοσυγκέλλου τής Ιεράς Μητροπόλεως Σισανίου καί Σιατίστης, στή Θεολογική Σχολή τού ΑΠΘ.
Καταδεικνύει τή βαθιά σχέση πού υπάρχει ανάμεσα στόν παιζω-γράφω (έχει σημασία ο τρόπος γραφής!) Νίκο Πεντζίκη τό Θεσσαλονικέα, καί τόν άγιο Γρηγόριο τόν Παλαμά, δεύτερο πολιούχο τών Θεσσαλονικέων, τόσο σέ επίπεδο κειμένων, όσο -καί τό σημαντικότερο- σέ επίπεδο βιώματος καί αλήθειας.
Ο Πεντζίκης αποτελεί σημείο αντιλεγόμενο, ακόμη καί στά "εκκλησιαστικά περιβάλλοντα", αφού "ζεί μέσα στήν ελευθερία τών τέκνων τού Θεού, χωρίς εξωτερικές τυποποιήσεις", όπως σημειώνει στό προλογικό του σημείωμα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σιατίστης κ. Παύλος.
Είναι σπουδαγμένος φαρμακοποιός, οπτικός φυσιολόγος καί βοτανολόγος, αλλά είναι καί λογοτέχνης εξαιρετικά κατηρτισμένος, ζωγράφος, ιστορικός πολύ μελετημένος, κατέχει τή θύραθεν γνώση, έχει μελετήσει πολύ θέατρο, γεωγραφία, εθνολογία, ιατρικά καί ψυχοαναλυτικά κείμενα υψηλών απαιτήσεων, όλα τά λογοτεχνικά, ποιητικά, ζωγραφικά καί αρχιτεκτονικά ρεύματα τής τέχνης τού 20ού αι. μέ κέντρο κυρίως τό Παρίσι -υφολογικά διδάσκεται πολλά από τόν Προύστ-, χωρίς νά υστερεί καί ως πρός τούς Σκανδιναβούς, Άγγλους, Ρώσους κλπ. Εννοείται πώς έχει εντρυφήσει σέ πολύ μεγάλο εύρος τής νεοελληνικής λογοτεχνίας, όπως καί στούς αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους καί ποιητές, μέ έμφαση στόν Πίνδαρο καί τόν Όμηρο, ενώ διακρίνει κανείς καί μιά απαξίωσή του γιά τόν Πλάτωνα.
Διαθέτει μία εκπληκτική μνήμη, η οποία τάχιστα ανασύρει μέ θαυμαστή ακρίβεια ό,τι απαιτεί η περίσταση.
Ο νούς του απλώνεται σέ κάθε είδος γνώσης, όχι ως αναιδές όρνεο, αλλά περιπτυσσόμενος αγαπητικώς τό σύγχρονο πολιτισμό, ανασύροντας εκείθεν πολύτιμους μαργαρίτες όπου καί όταν υπάρχουν.
"Παίζει" καί γράφει καί ζωγραφίζει, αλλά καί σκανδαλίζει όταν χρειάζεται, κυρίως πουριτανούς καί ηθικιστές. Αυτή η ικανότητά του πρόσληψης καί ανάδειξης πολύτιμων πνευματικά στοιχείων απ' όλα τά πολιτιστικά κλίματα, πού οφείλεται;
Στό ότι είναι, όπως λέει, ελληνόπουλο τής Ορθόδοξης Εκκλησίας τού Χριστού, τής Παναγίας -πρόφερε τό όνομά της καί συχνά έκλαιγε, σέ σημείο νά ντρέπεται στήν άκολουθία, επειδή τόν έβλεπαν καί έβγαινε έξω- όπως καί παιδί τών αγίων καί τού Αγίου Όρους, τό οποίο επισκέφθηκε 94 φορές μέχρι τής τελευτής του, έχοντας στενότερη σχέση μέ τήν Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρα καί τόν σεβαστό πρώην καθηγούμενό της, γέροντα Αιμιλιανό.
Μιμούμενος τούς Πατέρες δέν διέγραφε ανεξέταστα δίκην αλαθήτου, αλλά προσελάμβανε τά προσληπτά, ενώ τά καυσούμενα "ετήκοντο", κατά τή διάκρισή του.
Αγαπάει τόν άγιο Γρηγόριο τόν Παλαμά, τήν νοερά προσευχή όπως τή διδάσκει ο Άγιος, αφού τό νά επαναλαμβάνει κανείς τό Όνομα τού Ιησού, λέει ο κυρ Νίκος, αποτελεί τήν πηγή κάθε χαράς.
Συχνά κατέφευγε στά κείμενα καί τό λείψανό τού Αγίου γιά νά αποφεύγει τό δόλιχο τής απελπισίας πού συχνά τού έκανε σφοδρές επιθέσεις. Καί τό θαύμα τής απαλλαγής του ήταν ζωντανό, όπως ο ίδιος εξιστορεί!
Εκεί όμως πού πλήρως ανακουφίζεται καί παρηγορείται, είναι στό κέντρο τής ζωής του, τήν Ορθόδοξη θεία Λειτουργία, στήν οποία βρίσκει εκείνο πού δέν υπάρχει πουθενά αλλού, ούτε στίς διάφορες χριστιανικές ομολογίες, όπως σέ συνέντευξή του στό περιοδικό ΣΥΝΑΞΗ (τχ.38) εύγλωττα διευκρινίζει, καί αυτό είναι η συνάντηση ζώντων καί κεκοιμημένων μέσα στό ένα σώμα τού Χριστού, δηλαδή η συνάντησή μας μέ τόν Αναστημένο Χριστό.
